Nhóm Công tác về Bắt giữ Tùy tiện (WGAD) của LHQ vừa công bố bản ý kiến ​liên quan đến trường hợp của ông Đỗ Nam Trung, người đang thụ án tù 10 năm với cáo buộc “Tuyên truyền chống nhà nước”, cho rằng việc chính quyền tống giam ông là “tùy tiện”.

Văn phòng Cao ủy Nhân quyền LHQ tại Đông Nam Á viết trong một thông cáo khi công bố bản ý kiến này hôm 29/4 nói rằng ông Đỗ Nam Trung là “một nhà hoạt động và đã từng bị bỏ tù vì quan điểm chính trị”.

WGAD nhận thấy việc giam giữ ông Trung là tùy tiện theo các tiêu chí I, II, III và V, đồng thời yêu cầu Chính phủ Việt Nam “thực hiện các bước cần thiết để khắc phục tình trạng của ông Trung ngay lập tức và phù hợp với các quy định liên quan theo thông lệ quốc tế”. Theo WGAD, biện pháp khắc phục thích hợp là trả tự do cho ông Trung ngay lập tức.

Bản ý kiến này được các chuyên gia nhân quyền LHQ đưa ra sau khi chính phủ Việt Nam không phản hồi đúng hạn theo văn thư chất vấn mà nhóm này đã gửi ngày 16/6/2022 và sau đó được gia hạn đến ngày 15/9/2022. Đến ngày 4/10/2022 phía Việt Nam mới phản hồi, nhưng nhóm WGAD không chấp nhận.

Mục 64 của bản ý kiến ngày 9/3/2023 của Nhóm WGAD viết: “Nhóm công tác đề nghị Chính phủ đảm bảo các điều luật của mình, đặc biệt là điều 117 của Bộ luật Hình sự 2015, phù hợp với các khuyến nghị được đưa ra trong bản ý kiến và phù hợp với những cam kết của Việt Nam theo luật nhân quyền quốc tế”.

Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa phản hồi ngay yêu cầu bình luận của VOA đề bản ý kiến này.

Trong một phản hồi vào ngày 24/3/2023, phía Việt Nam viết: “Từ 2016 đến 2020, Đỗ Nam Trung đã có hành vi tuyên truyền, xuyên tạc, bôi nhọ chính quyền nhân dân; xúc phạm quốc gia, vĩ nhân, lãnh tụ, danh nhân, anh hùng dân tộc; tung tin thất thiệt xúc phạm nghiêm trọng uy tín, danh dự và nhân phẩm của một số tổ chức, cá nhân nhằm mục đích chống phá Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm suy yếu sự gắn bó giữa các mối quan hệ chủ yếu của xã hội, xâm phạm về an ninh quốc gia”.

WGAD lưu ý rằng trường hợp của ông Đỗ Nam Trung là một trong số các vụ việc được đưa ra trước Nhóm công tác trong những năm gần đây liên quan đến việc tước đoạt quyền tự do của con người một cách tùy tiện, đặc biệt là những người bảo vệ nhân quyền, ở Việt Nam.

Ông Trung có một lịch sử hoạt động lâu dài ủng hộ dân chủ và tự do ngôn luận ở Việt Nam. Năm 2014, trong cuộc biểu tình phản đối hành động của Trung Quốc ở Biển Đông, ông Trung bị bắt và bị kết án 14 tháng tù theo điều 258 BLHS 1999 vì kêu gọi và tham gia biểu tình. Sau khi được trả tự do, ông tiếp tục ủng hộ các nỗ lực dân chủ và nhân quyền trong nước, theo bản ý kiến của Nhóm công tác.

Ngày 6/7/2021, ông Trung bị bắt tại quận Đống Đa, Hà Nội, khi đang lái xe đi làm, vì tội “Tuyên truyền chống Nhà nước” theo điều 117 Bộ luật Hình sự 2015. Sau đó, ông bị tuyên án 10 năm tù và 4 năm quản chế.