Truyền thông Philippines cho biết trong cuộc hội đàm với Đại sứ Việt Nam tại Philippines Hoàng Huy Chung, Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. nói một thoả thuận hàng hải với Việt Nam sẽ mang lại “sự ổn định” và giúp đối mặt “dễ dàng hơn” với “những thách thức chung” trong tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông.
(VOA Tiếng Việt) Tổng thống Philippines Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. hôm thứ Năm (10/8) nói rằng Philippines mong muốn ký một thỏa thuận với Việt Nam nhằm tăng cường hợp tác hàng hải ở Biển Tây Philippines (Biển Đông), giữa bối cảnh căng thẳng đang gia tăng giữa nước này với Trung Quốc trong tuần qua sau khi tàu hải cảnh Trung Quốc dùng vòi rồng bắn vào các tàu tiếp tế của Philippines tại Bãi Cỏ Mây ở Biển Đông vào ngày 5/8.
Tuyên bố được đưa ra trong cuộc điện đàm chia tay với Đại sứ Việt Nam sắp mãn nhiệm Hoàng Huy Chung tại Manila, theo thông cáo từ văn phòng của ông Marcos.
“Bây giờ chúng ta sẽ bắt đầu thảo luận về thỏa thuận mà chúng ta có giữa Philippines và Việt Nam, tôi nghĩ đây là một điều rất, rất quan trọng – nó sẽ là một phần rất, rất quan trọng trong mối quan hệ của chúng ta và nó sẽ mang lại yếu tố ổn định đối với các vấn đề mà chúng ta đang thấy hiện nay ở Biển Đông”, Politiko dẫn lời Tổng thống Philippines nói.
Theo lời ông Marcos, thỏa thuận sẽ đánh dấu “một bước tiến rất lớn” trong quan hệ giữa hai quốc gia Đông Nam Á.
Việc Manila cân nhắc ký thỏa thuận với Hà Nội diễn ra trong bối cảnh căng thẳng trên biển đang leo thang giữa Philippines và Trung Quốc. Quan hệ song phương giữa Bắc Kinh và Manila đã đi xuống do những tranh chấp ở Biển Đông.
Sự việc gần nhất diễn ra hôm 5/8. Philippines cáo buộc Trung Quốc gây hấn ở Biển Đông khi hải cảnh của họ sử dụng vòi rồng và thực hiện các hành động được cho là nguy hiểm đối với các tàu Philippines chở hàng tiếp tế cho các binh sĩ trên chiếc tàu Sierra Madre mắc cạn từ thời Thế chiến thứ hai tại Bãi Cỏ Mây.
Philippines đã gửi công hàm phản đối tới Trung Quốc về vụ việc “vi phạm luật pháp quốc tế”.
Ngược lại, phía Trung Quốc cáo buộc Philippines không giữ lời hứa “rõ ràng” là sẽ di dời con tàu mà Manila đã cho neo đậu vào năm 1999 để củng cố yêu sách lãnh thổ của mình tại một trong những khu vực tranh chấp nhất trên thế giới.
Ông Chung cũng nói với ông Marcos rằng Chủ tịch Việt Nam Võ Văn Thưởng bày tỏ lòng biết ơn tới ông Marcos và chính phủ Philippines vì đã hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, đặc biệt là vì lợi ích chung của hai quốc gia ở Biển Đông và ngăn chặn các sự cố tiếp theo ở vùng biển Philippines.
Đáp lại, Philipines nói họ chưa bao giờ hứa với Trung Quốc về việc di dời con tàu và tuyên bố của Bắc Kinh chỉ là “sản phẩm trong trí tưởng tượng nhằm phục vụ cho tất cả những ý đồ và mục đích của họ”.
Trong cuộc nói chuyện với Tổng thống Philipines, Đại sứ Hoàng Huy Chung cảm ơn ông Marcos vì sự hợp tác của Philippines “liên quan đến lợi ích chung ở Biển Tây Philippines và ngăn chặn các sự cố ở vùng biển Philippines”, trang Yeni Safak tường thuật.
Trong khi đó, ông Marcos nói rằng một thỏa thuận “tốt vững chắc” có lợi cho cả hai nước và giúp đối đầu với “những thách thức chung” trong tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông “dễ dàng hơn”.
Manila dưới thời của Tổng thống Marcos, người vừa lên nhậm chức vào năm ngoái, đã có những bước đi kiên quyết và thẳng thừng trong việc đối phó với Trung Quốc trên Biển Đông. Philippines được cho là nghiêng hẳn về phía Mỹ khi cho phép quân đội Mỹ tiếp cận nhiều căn cứ quân sự hơn trước.